zondag 19 juli 2020

BEELDEN VAN DE COLLECTIE WEDEROPBOUWARCHITECTUUR ARNHEM

hoek Jansbuitensingel en Apeldoornsestraat 1964


De Arnhemse binnenstad werd in september 1944 door de gevechtshandelingen zwaar beschadigd en na de Tweede Wereldoorlog tijdens de zogenaamde periode van 'Wederopbouw' (1945-1965) herbouwd. Typische wederopbouwarchitectuur tref je met name aan langs de Singels, de Looierstraat, het Gele Rijdersplein, het Willemsplein en rond de Markt. Dit blogje geeft daarvan een bescheiden en niet volledig overzicht.

De wederopbouwarchitectuur vormt qua stijl geen eenheid. Sommige architecten namen een voorbeeld aan het modernisme, anderen lieten zich leiden door de traditie of kozen een mengvorm tussen beide. Niet alles was even mooi, maar er zijn een aantal pareltjes aan te wijzen: het Huis der Provincie aan de Markt, de Rietveldacademie aan Onderlangs en sommige winkelpanden in de Looierstraat.

Hoewel door gebrek aan onderhoud aangetast, behoort tot de pareltjes ongetwijfeld ook de in 1961 gebouwde AKU-fontein op het Gele Rijdersplein. De fontein met pergola, een ontwerp van Architect Henk Brouwer, was een geschenk van de in Arnhem gevestigde maar in de gehele wereld werkzame Algemene Kunstzijde Unie (thans AKZO) aan de stad en zijn inwoners. Kenners zijn het er over eens. Fontein en pergola vormen een uniek ensemble. Architect Brouwer vond een uitgekiende verhouding tussen de verticaal gerichte fontein, met een pilaar en de sculptuur van kunstenaar Shinkichi Tajiri, en de horizontaal gerichte pergola erachter.

WAAROM IS BEHOUD EN RESTAURATIE VAN AKU-FONTEIN EN PERGOLA BELANGRIJK?

Dit alles brengen we hier niet zonder reden te berde. De gemeente Arnhem heeft plannen met de AKU-fontein. Sloop van de pergola is er een van. De aanleg van een fietsenkelder onder de pergola, verplaatsing en verwijdering van muren en het verhogen van het dak van de pergola is een ander plan. Wij menen dat de gemeente dat vooral niet moet doen. Sloop of aanleg van een fietsenkelder, berooft een uniek en evenwichtig ontwerp van zijn specifieke karakter.

De AKU-fontein is de bekroning van wat er rest van de Arnhemse wederopbouwarchitectuur aan de Singels, de Looierstraat en rond de Markt. Het verbindt en geeft een smoel aan voor de Arnhemse binnenstad typerend cultureel erfgoed. Dus: geen gedoe met een goed en uniek ontwerp. Zinnig is in onze ogen alleen de restauratie van AKU-fontein en pergola in de geest van het oorspronkelijke ontwerp. Gemeente Arnhem wees trots op uw erfgoed en maak van de binnenstad iets moois.


Erfgoedvereniging Bond Heemschut (commissie Gelderland), Jan Reijnen / Stichting Toekomst AKU-Ensemble Arnhem, Peter Nijenhuis en Ton Kuijpers / Erven Brouwer & Tajiri, Bart Brouwer en Ryu Tajiri / Open Monumenten Dag Arnhem, Margot Leerink en Marga van Mechelen.

 


GELE RIJDERSPLEIN

Gele Rijdersplein op de kaart
Foto´s Gelders Archief Arnhem
Thorbecke lyceum 1959





1959 sloop Thorbecke Lyceum


1961 zicht op het Gele Rijdersplein na de sloop Thorbecke Lyceum

LOOIERSTRAAT

Looierstraat op de kaart
Foto´s Gelders Archief Arnhem


1953 hoek Bovenbeekstraat Looierstraat


1954 huisnr. 56  voorheen Bloemenhandel Corona


2018


2018


1953 bouw huisnrs.54-44

CAFÉ-RESTAURANT ROYAL

Café-restaurant Royal op de kaart
Foto´s Gelders Archief Arnhem

1945

1950

WILLEMSPLEIN

Willemsplein op de kaart
Foto´s Gelders Archief Arnhem


1953

1953

1954 onthulling van het edelhert (Le Grnd Cerf) van de Franse kunstenaar François Pompon in aanwezigheid van burgemeester en Franse ambassadeur

STATIONSPLEIN



Stationsplein op de kaart
Foto´s Gelders Archief Arnhem


1945 Stationsplein gezien vanaf het Willemsplein, links een balkon van Hotel Haarhuis



1945 Stationsplein gezien vanaf de Utrechtsestraat

PROVINCIEHUIS

Provinciehuis op de kaart
Architect: J.J.M.Vegter i.s.m. H.Brouwer, T.T.Deurvorst en F.F.Venstra 
Bouw: 1950-1955

1945 Sabelspoort met puinafvoer

1953

AIRBORNEPLEIN / BERENKUIL

Airborneplein/Berenkuil op de kaart
Foto´s Gelders Archief Arnhem

1945 vernielde pilaren van het gerechtsgebouw aan de Markt

1947 Een van de pilaren verplaatst nar het Airborneplein/Berenkuil

1954

PALEIS VAN JUSTITIE

Paleis van Justitie op de kaart
Archtitect: Frank Sevenhuijsen
Bouw: 1959-1963

1945

1960

ACADEMIE VOOR BEELDENDE KUNSTEN ONDERLANGS 9

Onderlangs 9 op de kaart
Architect: Gerrit Rietveld
Bouw: 1961-1963

1961

1960-1970

STADHUIS

Stadhuis op de kaart
Architect: J.J.Konijnenburg
Bouw: 1963-1968

1963

1964

1964

THORBECKE LYCEUM ARNHEM (NU STEDELIJK GYMNASIUM ARNHEM)

Thorbecke Lyceum (Stedelijke Gymnasium Arnhem)Thorbeckestraat 17 op de kaart
Architect: Johannes van Biesen
Bouw:1957-1959

1959 maquette

1959

1959-1960

1959-1960

JANSBUITENSINGEL 14-17

Jansbuitensingel 14-17 op de kaart


links huisnummer 14, architect C.Dekker

HOEK JANSBUITENSINGEL / APELDOORNSESTRAAT

Hoek Jansbuitensingel / Apeldoornsestraat op de kaart
Architect:J.Riemersma, bureau W.J.Gerretsen en C.J.Cramer
Bouw: 1954

1945

1954

BEELDEN VAN DE COLLECTIE WEDEROPBOUWARCHITECTUUR ARNHEM

hoek Jansbuitensingel en Apeldoornsestraat 1964 De Arnhemse binnenstad werd in september 1944 door de gevechtshandelingen zwaar beschadigd e...